|
Dertli Divani
Remzi Kaptan
remzi.kaptan@yahoo.com
Altım üstüm kaç kuruşluk
Efsaneyim, efsaneyim
Aşık olmak dile kolay
Bahaneyim, bahaneyim
Değerler ortaya çıkarmak, doğruları dile getirmek için kişinin söylediklerinde tutarlı olması, söyledikleriyle asgari düzeyde uygun bir yaşamın sahibi olması gerekiyor. Bunlarla beraber belli bir ikrar, itikat, inanç, birikim, bilinç ve ait olduğu topluma, değerlere tutkuyla aşık olması gerekir. Bu belirtilenler yoksa, o halde ne kadar yetenekli ve isteklide olsanız yaptıklarınız sonuca ulaşmayacaktır.
Dertli Divani (Veli Aykut), Alevi inancı ve toplumu için hizmet eden, çaba ve emek harcayan değerli bir ozan ve yol eridir.
700 yılı aşkın bir geçmişi olan Hac Bektaş Veli süreğinin edep erkanı ile yol hizmeti veren Dertli Divani, eserleri ve yolun işleyişine yaptığı katkılarıyla şimdiden Alevi toplumunun değerleri arasındaki yerini almıştır.
Her nesnede Hak eseri
Gören canlara aşk olsun
Dost yoluna canı seri
Veren canlara aşk olsun
Dertli Divani'yi Alevi müziği icra eden (veya ettiğini iddia eden) bir çok sanatçıdan ayıran temel özellik, Divani'n inanca bağlılığı ve bu inancın gereklerini yaşamında praktize etmesidir. Dertli Divani, bir çok sanatçı (iddiasındaki kişi) gibi toplum huzurunda kulağa hoş gelen sözler söyleyip de hemen bu sözlerin ardında kuliste bile söyledikleriyle ters düşen davranışlar sergilemiyor.
Cahiller kendini aklar
Kamiller özünü yoklar
Kurudu çaylar ırmaklar
Serçeşmenin gözü kaldı
Hacı Bektaş Veli dergahının eğitimi ve terbiyesi ile yetişmiş olan Dertli Divani, Alevilerin serçeşmesi konumundaki dergahı en yetkin şekilde temsil eden kişilerin başında geliyor. Bu noktada dergaha ve dergahın şahsında temsil olunan değerlere ve doğrulara bağlı kalarak onların başta Alevi toplumu olmak üzere cümle insanlığa ulaşması için yoğun bir çaba harcıyor.
Alevilerin ve Aleviliğin sistemli bir şekilde, dört bir yandan çeşitli güçlerce cendereye alınmaya çalışıldığı süreçlerde bu yola hizmet etmek bedel gerektiriyor. Çok kisi olayın rantını yemek, görünür olmak ve bazı değerleri sömürmek için piyasaya çıkıyor ve en küçük bir zorlukta hemen anında yok oluyorlar. Dertli Divani ve onunla aynı frekansta buluşanlar ise her daim yolun hizmetinde olup her türlü zorluğa göğüs geriyorlar.
Gayetçe konuşur papağan dili
İnan ki dilinden ayrıdır hali
Firdevs-i alada yetişen gülü
Ya koklayıp ya da deren oldu mu
Sanatçı olmak, insanların duygu ve düşüncelerine tercüman olan eserler üretip söylemek elbette önemli bir meziyettir. Ancak bu tür bir yeteneğe sahip olup da toplumsal değerlere uzak bir yaşam sürenler uzun vadede silinmeye mahkumdurlar. Dertli Divani'yi Dertli Divani yapan, onun Alevi inancına olan bağlılığı ve bu inancın öngördüğü yaşam biçimine sahip olmasıdır.
Alevi inancına bağlı olmak kişinin yaşamına anlam ve mana kattığı gibi kişiyi sorumluluk sahibi de yapıyor. Sorumluluk sahibi olan biride bazı değerleri savunmak ve bazı doğrulara göre yaşamak durumundadır. Bu da insanın mana dünyasına zenginlik katıyor. İnsanı geçmişin soylu mirası ile buluşturup o mirastan güç alarak geleceği kucaklamasına vesile oluyor.
Sanatçılar anlamında bunu somutlaştırdığımızda, kendisini Alevi inancıyla donatmış, edep erkan ile yaşamına mana katıp olgunluğa erişen bir sanatçının eserleri ölümsüz eserler olacaktır. O eserler zamana inat daima varlıklarını her dem taze tutacaklardır. Çünkü bu eserlerin oluşması öyle sıradan ve basit duyguların, dar ve yüzeysel bir bilincin değil, tarihten gelen muazzam bir birikimin ve süzülüp rafine hale gelmiş olan soylu duygu ve düşüncelerin ürünüdürler. Böylesi eserler şüphe yok ki çağlar ötesine ulaşacaklardır. Nitekim büyük ozanlarımızın, başta pirimiz Pir Sultan Abdal olmak üzere ulu ozanlarımızın eserleri günümüzde de varlıklarını sürdürmüyorlar mı? Sürdürüyorlar. Hemde ilk günkü gibi. Nedir bu işin sırrı peki? Bu işin sırrı inançtır. Alevilik inancının kişiye kazandırmış olduklarının yansımasıdır. Bunun için varlıklarını sürdürüyor bu eserler.
Her kim ki basit ve ucuz güdülerin peşi sıra koşuyorsa, yüzeysel bir algılayışla birikim sahibi olacağına inanıyorsa, toplumsal gerçeklerden uzak inanç ve değerlerine sırt çeviriyorsa; bu kişinin yol alması imkansızdır. Böylesi kişiler bırakalım sanatçı olup topluma hitap etmeyi, en basitinden bir yaşayışın bile sahibi olamazlar. Dertli Divani, kişiliği ve sanatıyla, doğrulara bağlı kalarak değerler ortaya çıkarmak isteyen insanlara verebileceğimiz en iyi örnektir.
Dileğimiz, amacımız toplumumuza gerekli olan Dertli Divani gibi yol ve hizmet erlerinin çoğalmasıdır.
Evet, baştarda belirtmeye çalıştığımız gibi, Dertli Divani yaptığı hizmetlerle şimdiden Alevi toplumunun saygın şahsiyetleri arasındaki yerini almıştır.
Hizmeti kabul olsun.
Dertli Divani’nin dili
Andırır şeyda bülbülü
Dost bağında açan gülü
Deren canlara aşk olsun
|
