|
Hallac-ı Mansur'u Tanıyor muyuz
Aleviler olarak Hallac-ı Mansur'u ne kadar tanıyoruz?
Veyahut hiç tanıyor muyuz?
İnancımızı etkilemiş olan bu önemli şahsiyet hakkında, Alevilik bakış açısıyla yazılmış olan hiç bir eser var mıdır?
Tam manasıyla, bütünlüklü olarak anlayıp kavrayamadığımız Enel Hak kavramı dışında Mansur hakkında söylenecek kaç tana sözümüz vardır?
Bu oldukça düşündürücü bir durumdur.
Kabul ediyoruz; Alevilik daha çok sözel aktarımla bu güne ulaşmıştır. Ancak bu hiç yazılı kaynağımızın olmadığı anlamına gelmiyor.
Başka inanç gruplarıyla kıyasladığımızda çok olmasa da yazılı kaynaklarımız var.
Ancak bu kaynakları günümüz lisanı ve üslubuyla yansıtma çalışmaları neredeyse yok. Var olanlar ise daha çok dışımızdaki unsurlar tarafından yayınlanan çalışmalardır. Ki onlarında zaten maksatları kaynaklarımızda tahrifat yaratmaktır.
Çok anlı-şanlı yazarlarımız (!) aydınlarımız (!) yol önderlerimiz (!) var. Bu yazarlar acaba kaynaklarımızı doğru anlatım manasında kaç ürün verdiler? Ezber bozacak kaç çalışmaya imza attılar? Hallac-ı Mansur ve diğer inancımızı şekillendirmiş olan, inancımıza etki etmiş olan şahsiyetleri ne kadar araştırıp topluma sundular?
Konuştuklarında mangalda kül bırakmayan bu sözüm ona Alevilik ve Aleviler adına söz söyleyen zatlar, iş icraata geldimi ortaya hiç bir şey sunamıyorlar. Zihinsel ve düşünsel tembelliklerini gizlemek için kafa karıştırıcı ve hayatın hiç bir yerinde karşılığı olmayan abuk subuk teoriler sunuyorlar.
Hallimiz budur. Ne yazık ki budur.
Alevilik ve Aleviler adına köşe başlarını tutmuş olan zevatın öz itibariyle toplumumuza katkısı sınırlıdır. Katkısı ile beraber aslında etkisi de sınırlıdır. Bu noktada Alevi toplumu bu adam niyetine gezen kardan adamların arkasına takılmıyor. Bu yüzden milyonların gündemini belirleyen, milyonlara etki eden bir örgütlenme yok. Var olanlar, meydanda başkalarının var olmamasından dolayı varlardır.
Böylesi güdük, yetersiz, yeteneksiz kimselerin -her ne kadar Alevilik ve Aleviler adına söz söyleseler de- Hallac-ı Mansur veya herhangi bir Alevi önderi, Aleviliğin herhangi bir boyutuyla ilgili bir şey söylemesi de, ortaya bir değer çıkartması da mümkün değildir.
Bu demektir ki bizler, bu yazının yazarı da dahil olmak üzere mevcut olanlardan çok şeyler beklemeyeceğiz.
Bizler kendi irademiz, azmimiz, çabamız ve emeğimizle bir şeyleri ortaya çıkartmaya çalışmalıyız.
Bu satırları niye yazıyorum?
Hallac-ı Mansur, eylemiyle, söylemiyle, düşüncesi, yaşamıyla beni etkileyen bir kişidir. Onun hakkında daha fazla bilgiler almak için kaynak arıyorum, ne yazık ki Alevilik bakış açısıyla yazılmış kaynak bulamıyorum. İnternet'e bakıyorum, orada yine kendimin yıllar evvel yazmış olduğu Hallac hakkındaki kısa bilgiden başka bir şey bulamıyorum.
Hallac-ı Mansur hakkında bile Alevilik dışı çevrelerin çokça çalışması var. Bu çalışmalara ise elbette objektif çalışmalardır, bizlerin inanç ve düşünce anlayışıyla uyuşan çalışmalardır diyemeyiz.
Hallac-ı Mansur hakkında Alevilik bakış açısıyla yaklaşılmış çalışmalara ihtiyaç vardır. Salt Hallac için değil, inancımızı etkilemiş olan veya inancımızdan etkilenmiş olan, katkı sunmuş olan tüm tarihsel kişiler hakkında aydınlatıcı çalışmalara ihtiyaç vardır.
Bu çalışmaları yapmak için yazar olmak, profesyonel araştırmacı olmak, kurum yöneticisi olmak gerekmiyor.
Gerekli olan samimiyet, ilgi ve Alevilik yaklaşımıdır. Bu oldu mu ortaya bazı veriler çıkar. Bu veriler belki ilk etapta amatör olacaktır. Ancak zamanla bu amatör çalışmalar esas alınarak daha verimli, boyutlu, doyurucu çalışmalar yapılacaktır.
Hallac-ı Mansur hakkında Louis Massignon'un önemli bir çalışması vardır. Hatta bu alanda en önemli çalışmadır. Hallac-ı Mansur'u Batı kamuoyuna, Hristiyan dünyasına tanıtan kişidir.
Louis Massignon, hayatını bir noktada Hallac-ı Mansur'u araştırmak ve anlatmakla geçirmiştir diyebiliriz.
Orijinal dilinde Louis Massignon'un Hallac hakkında yazdıklarını okuma imkanına sahip olan çokça Alevi vardır. O Alevilerden birisi veya bir ekip konuyla ilgili bir çalışma yapabilir. Louis Massignon'un çalışması ile Alevilik inancındaki Hallac-i Mansur bilgileri karşılaştırılabilinir. Böylece ortaya Alevilik yaklaşımlı bir ilk çalışma çıkar.
Böylesi bir şeyi yapmak öyle pek zor olmasa gerek.
Görüldüğü gibi kimseden bir şeyler beklemeden elini taşın altına koyanlar olduğu zaman gidilmeyecek yol, varılmayacak menzil yoktur.
Remzi Kaptan remz.kaptan@yahoo.com
|
