|
Tahtacılar
Öncelikle Tahtacılarla ilgili bazı genel bilgileri özet şekilde aktaralım.
Tahtacılar, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yaşayan Alevi topluluğuna verilen addır.
Anadolu Alevi mozaiğinin en renkli ögelerinden olan Tahtacılar, genellikle orman işiyle uğraştıkları için bu ismi almışlar.
Osmanlı kayıtlarına 16. yüzyılda "Cemaat Tahtacıyan" olarak geçmişlerdir.
Bazı bilgilere göre Tahtacılar 11. yüzyılda Anadolu’ya göçen "Ağaçeri"’lerin soyundan gelen bir topluluk.
Günümüz itibarıyla Tahtacılar çoğunlukla göçebelikten yerleşik düzene geçmiş durumdalar.
Tahtacılar, tarih boyunca bir çok batılı araştırmacının dikkatini çekmişlerdir.
Bu araştırmacıların dikkatini en çok Aleviliği uygulama biçimleri ve doğayla olan ilişkileri çekmiştir.
Tahtacılar, tarih boyunca hep doğayla iç içe yaşamış olan bir topluluktur.
Doğayı sevmek, onunla birlik olmak, onu yaşamın kaynağı olarak görmek Tahtacıların temel özelliklerindendir.
Tahtacılar doğayla iç içe olmanın avantajlarını iyi kullanmış, örneğin doğal bitkilerden elde ettikleri ilaçlarla yıllarca kendi dertlerinin dermanını kendileri bulmuşlardır.
Tahtacıların giyim kuşamları, el sanatları, yemek kültürleri büyük bir kültürel zenginlik olarak kayıtlara geçmiştir.
Desen desen halıları, büyük kıl çadırları göze batan önemli unsurlardır.
Bu kıl çadırlar yağmur geçirmezler.
Kışın sıcak, yazın serinletici olurlar.
Bütün bu özgünlüklerle beraber Alevi öğretisini uygulamaları, Alevi inancının kadına verdiği özgürlüğü yaşamsallaştırmaları yine göze çarpan önemli özelliklerdendir.
Tahtacı kadını gerçek anlamıyla çok yiğit bir kadındır.
Zorlu göçebelik koşullarında işin en büyük kısmı Tahtacı kadınının omuzundadır.
Tahtacı kadını ana olarak fedakârdır, çocukların bakımı, klasik ev (çadır) işleri, hayvanların bakımı ve hayvansal ürünlerin üretime dönüştürülmesi, bütün bunları Tahtacı kadını büyük bir özveri ile gerçekleştiriyor.
Başta da belirttiğimiz gibi Tahtacılar Anadolu Alevi toplumunun önemli bir ögesi durumundadır.
Günümüzde her ne kadar yerleşik hayata geçmişte olsalar, Tahtacılar gerçek anlamıyla büyük bir kültürel zenginliğe, birikime sahiptirler.
Bu zenginlikler salt Tahtacı Aleviler ve diğer Alevi topluluklar için değil, bütün insanlık için bir değerdir.
Tahtacı Aleviler ile ilgili genel bilgiler bu şekildedir.
Evet, Tahtacılar önemli bir zenginliğe, birikime sahiptirler.
Tarihten günümüze ulaşan, doğayla iç içe olmanın getirmiş olduğu bu birikimi yerleşik şehir hayatında ne kadar hayata aktarabildik?
Bu birikimi ve büyük bir kültürel miras olan gelenekleri ne kadar koruyabildik?
Ve en önemlisi Tahtacı Aleviler, kendi özgün Aleviliklerini inanç ve ibadet boyutuyla ne kadar yaşatıyor, uyguluyor ve devam yaşaması için koşullara sahipler?
Yüzlerce yıllık bir birikimin sahibi olan Tahtacı Alevilerin inanç, gelenek ve değerlerini korumaları, yaşatmaları ve geleceğe taşımaları önemli bir görev ve sorumluluktur.
Tahtacı Aleviler, bir bütün halinde yani inançları, değerleri, uygulamaları, gelenekleri ve kültürleriyle insanlık için önemli bir kazanç ve değerdirler.
Hiç bir tesir altında kalmadan, insana ve doğaya sevgi ve barışıklığı esas alan değerlerini mutlak suretle yaşatmaları gereklidir, zaruridir.
Yerleşik şehir hayatına sahip olmak, yeni kültür ve değerlerle tanışıyor olmak kendi değerlerimizi ve geleneklerimizi yok saymamıza, inkar etmemize gerekçe olmamalıdır.
Yapılaması gereken öz itibariyle şudur: Tahtacı Aleviler kendi adları ile örgütlenmeli, bir araya gelmeli ve birliklerini sağlamalıdırlar.
Bu noktada epey kurumsallaşma olsa dahi yinede belli bir yetersizlik ve eksiklik mevcut.
O halde var olan kurumları güçlendirmek ve yeni kurumlar, yapılar ortaya çıkarmak gerekiyor.
Bu yapılar aracılığı ile de inancı, değerleri ve geleneği yaşatmak, geleceğe taşımak gerekiyor.
Remzi Kaptan
|
