Alevilikte Kansız Kurban
Öncelikle kurban kavramını ve bu kavramın uygulanmasını açıklamak gerekiyor.
Kurban kelimesi Arapça’da “yaklaşmak, yakın olmak” anlamına geliyor.
Genel olarak da “Allah’a yakın olmak için takdim edilen şey” anlamına geliyor.
Bununla bağlantılı olarak kurban ile amaçlanan iyilik ve yardımda bulunmaktır.
Çünkü Allah'a yakın olmak için diğer insanlara yardım etmek, ihtiyacı olanların ihtiyaçlarını gidermek gerekiyor.
Yoksa kutsal kitapta da geçtiği gibi Allah'ın kurbanın etine ve kanına ihtiyacı yoktur.
Evet, kurbandan maksat iyilik etmek, paylaşmak, dayanışmada bulunmak ve dargınlıkları giderip küskünleri barıştırarak kardeşliğe katkı sunmaktır.
Elbette kurbanı yüce yaratıcı ile bir yakınlık kurmak, bağlılığını pekiştirmek, istek ve dileklerinin kabul olmasına karşın şükür olarak sunanlarda var.
Böylesi bir yaklaşım da elbette ki kurbanın iyilik ve yardım içeren esasına aykırı değildir.
Kansız kurban
Genel olarak kurban denildiği zaman akla bir hayvanı kurban etmek geliyor.
İbrahim peygamberden yana böyle bir uygulama var.
Alevi toplumu, kurbanı kanlı ve kansız diye iki şekilde uyguluyor.
İhtiyaç sahiplerine dağıtılmak için, kurban bayramı, cem ibadeti için veya daha başka bir nedenden dolayı tanıma uygun bir hayvanın kurban edilmesi, kanlı kurban olarak uygulanıyor.
Diğer yandan inanç ve uygulamada böyle bir zorunluluk yoktur.
Yani kurban için illa bir hayvanın kurban edilmesi gerekmiyor.
İmkanı olmayan veya başka bir nedenden dolayı hayvan kurban etmeyen kimse, onun yerine en az onun kadar makbul olan her hangi bir yiyeceği kurban olarak sunabiliyor.
Alevilik inancında ve uygulamada buna kansız kurban deniliyor.
Bilinen anlamıyla kurban uygulaması ve inancı Alevilikte var, fakat bunun yanı sıra diğer bir çok inançlarda bulunmayan kansız kurban inancı ve uygulaması da Alevilikte esas olan bir inanç ve uygulamadır.
Bu noktada Alevilik inancı, insanı hem maddi hemde manevi olarak zorlamayan ve seçenek ortaya koyan bir inançtır.
Çünkü kurbandan maksat illa hayvan kesmek, kan akıtmak değildir.
Asıl maksat yardımda bulunmaktır, dayanışma göstermek ve barışıklığı tesis etmektir.
Bunun için hayvan kesilmesi zorunlu değildir.
Hayvan yerine her hangi bir yiyeceği sunmakta değerli ve makbuldur.
Veya yiyecek yerine, ihtiyacı olanların ihtiyaçlarını gidermekte bu kanlı kurban kadar anlamlı ve değerlidir.
Tekrar edelim ki kurban demek iyilikte bulunmak ve ihtiyacı olana yardım etmek demektir.
Remzi Kaptan
|